5.2 Het richttariefpercentage 2024-2026

5.2.1 Het richttariefpercentage 2024-2026

Sinds het jaar 2022 werken zorgkantoren met een landelijk vastgesteld richttariefpercentage. Dit landelijk richttariefpercentage is voor de jaren 2024 – 2026 doorontwikkeld en vastgesteld per sector en dient als uitgangspunt voor het bepalen van een tariefpercentage per zorgaanbieder. Voor een verdere toelichting en onderbouwing van dit richttariefpercentage verwijzen wij naar bijlage 7 de landelijke ZN visie.

Het richttariefpercentage voor de sector GGZ is 95,9% van het maximum NZa tarief exclusief de NHC/NIC component. Dit percentage is van toepassing op de leveringsvormen ZZP, VPT en MPT, de toeslagen en de meerzorg. Hierop zijn aanpassingen mogelijk die in de volgende paragraaf worden benoemd.

Bepaling van de tarieven inclusief NHC/NIC

Het inkooppercentage van de NHC/NIC component blijft voor de jaren 2024, 2025 en 2026 100%. Een uitzondering hierop is de NHC/NIC voor de zorgprofielen GGZ Wonen 1 en 2. Dit wordt bij 5.2.2.a nader toegelicht.

Wij berekenen per prestatie een tarief, dat waar nodig is gebaseerd op drie componenten: zorg, NHC en NIC. Het tarief voor zorg is vastgesteld met inachtneming van hetgeen wij in dit Zorginkoopdocument hebben bepaald.

5.2.2 Aanpassingen op het richttariefpercentage

Zoals het landelijk visie document aangeeft, is het richttariefpercentage geen minimum en geen maximumtarief, maar een vertrekpunt met de mogelijkheid het tarief aan te passen en per zorgaanbieder vast te stellen. Dat richttariefpercentage kan vervolgens worden verlaagd indien een zorgaanbieder valt binnen de categorieën waarvoor een lager percentage geldt. Daarnaast kan het richttariefpercentage worden verhoogd. In dit hoofdstuk leest u meer over de verschillende verhogingen en verlagingen.

5.2.2.a Maatwerkafspraak (afslagen) op het richttariefpercentage op basis van uit verleden aanwijsbaar handelen op stand van zaken datum inschrijving

• Nieuwe zorgaanbieders
  Dit zijn alle nieuwe zorgaanbieders die in 2024 voor het eerst een Wlz-overeenkomst aangaan met het zorgkantoor. We spreken voor het jaar 2024 een tariefpercentage af van 93,9%.
  Nieuwe aanbieders leveren doorgaans een minder actieve bijdrage aan de regionale ontwikkeling. Ook leveren nieuwe zorgaanbieders niet de volledige breedte van zorg binnen een afgesproken prestatie en/of is de zorgzwaartemix binnen het ZZP lager dan gemiddeld. Wij kunnen een uitzondering maken voor nieuwe zorgaanbieders die aangeven niet uit te komen met dit tariefpercentage, omdat zij bijvoorbeeld zorg bieden aan complexe doelgroepen. Wij gaan hierover met de zorgaanbieder in gesprek. Het tariefpercentage kan voor deze nieuwe zorgaanbieders echter niet hoger zijn dan het richttariefpercentage. Tot de uitzondering behoren ook bestaande zorgaanbieders die een overeenkomst met een ander zorgkantoor hebben en voor ons nieuw zijn volgens de landelijk afgestemde definitie. Dan gaan wij hierover met u in gesprek. Het tariefpercentage kan ook voor deze zorgaanbieders echter niet hoger zijn dan het richttariefpercentage.
  
  

• Zorgaanbieders met een historisch lager tarief
  Wanneer wij met de zorgaanbieder in jaar t-1 een lager tariefpercentage hebben afgesproken dan het richttariefpercentage, bijvoorbeeld vanwege het werken met veel ongeschoold of minder geschoold personeel, of omdat deze zorgaanbieder nieuw gecontracteerd is of om andere redenen, dan zal dit tariefpercentage in principe gecontinueerd worden in jaar t. Deze zorgaanbieders kunnen bij de zorginkoper een gesprek aanvragen om te bespreken of het lagere tarief nog passend is.
  We bespreken hoe de zorgverlening verloopt en of alles op orde is. Daarnaast gaan we in op de verwachtingen voor het volgende jaar en wat de financiële positie is. We kijken daarbij goed naar de passendheid van het tariefpercentage.
  
  

• Zorgaanbieders met historisch lagere kosten
  In navolging van het thema bedrijfsvoering in hoofdstuk 3 gaan we het gesprek aan met zorgaanbieders met een lager kostenniveau. Op basis van een analyse van jaarrekeningen en kostengegevens blijkt dat er zorgaanbieders zijn die vanwege een laag kostenniveau financieel goed uitkomen met het afgesproken tarief. Het jaarverslag van zorgaanbieders geeft ons inzicht in de kostenopbouw en het resultaat van een zorgaanbieder. Onder historisch lagere kosten verstaan we zorgaanbieders die qua kostenpercentage ruim onder het 75% percentiel zitten en een hoog positief resultaat behalen. Vanuit de maatschappelijke plicht om de zorgkosten laag te houden, gaan we met deze zorgaanbieders in gesprek over de financiële situatie en de redenen hoe deze lagere kosten zijn ontstaan. We betrekken hierbij in ieder geval de jaarrekening 2021 en zo mogelijk de jaarrekening van 2022 of een concept voor dat jaar. In dat laatste geval maken we een voorbehoud om op de uitkomst van het gesprek terug te komen als de definitieve jaarrekening 2022 daartoe aanleiding geeft.
  
  Met geselecteerde zorgaanbieders, waarvan blijkt dat zij een lager kostenniveau hebben, gaan we begin juli 2023 graag in gesprek over de wijze waarop zij de lagere kosten weten te realiseren en of ze bereid zijn hun werkwijze met anderen te delen. Daar waar uit het gesprek met de zorgaanbieder blijkt dat het lagere structurele kostenniveau ontstaat doordat zorg en de organisatie anders vormgegeven worden, bijvoorbeeld het werken met lager geschoold personeel, het bieden van een beperkt zorgpalet, historisch lagere kosten of onvoldoende aansluiten op de regionale visie en samenwerking kan dat een reden zijn om in overleg een lager tarief af te spreken.
  
  Het resultaat van dit gesprek kan leiden tot een tariefpercentage van 93,9% of lager. De betreffende zorgaanbieders horen begin juli of wij met hen het gesprek aangaan. Dit gesprek heeft voor eind september 2023 plaatsgevonden.
  
  

• We verlagen het NHC/NIC percentage
  We stellen het aandeel voor NHC/NIC in het tariefvoorstel voor zorgprofielen Wonen 1 en 2 op 80% van het door de NZa vastgestelde bedrag dat onderdeel is van het maximumtarief om sterker te sturen op de beweging “naar zo thuis als mogelijk”.
  
  De toename van het aantal cliënten en de schaarste in de langdurige zorg zorgen ervoor dat keuzes gemaakt moeten worden om meer cliënten te (kunnen) helpen. Het sturen op extramuraliseren is sinds een aantal jaren een voorbeeld van de keuzes binnen het beleid van zorgkantoren om zorggelden doelmatiger in te zetten. De afgelopen jaren hebben wij geprobeerd om inzet van VPT te stimuleren. We hebben dat gedaan door in 2022 en 2023 het tariefpercentage voor VPT op 100% van het maximum NZa tarief te stellen. Dit betekende een verhoging van 4,2%. Dit deden wij vanuit de overtuiging dat het tariefpercentage zorgaanbieders ertoe zou aanzetten waar mogelijk daadwerkelijk vaker VPT in te zetten.
  De cijfers laten echter zien dat dit stimuleringsmiddel niet heeft opgeleverd wat we hadden verwacht. We zien een uitbreiding van volumes VPT vooral bij nieuw gecontracteerde zorgaanbieders waarbij we bij voorbaat geen intramurale zorg hebben afgesproken en aan de voorkant konden sturen op het zorgaanbod.
  We willen beweging bij het bestaande aanbod creëren. We zien dat bij 40% van onze gecontracteerde zorgaanbieders ongeveer 90% van onze cliënten zorg ontvangen. We zien dat daar het niveau van extramurale zorg van de zorgprofielen W1 en 2 laag blijft.
  
  We hebben moeten vaststellen dat ons beleid om VPT meer te laten aanbieden niet het beoogde doel heeft en vanwege de noodzaak de beperkte financiële middelen die beschikbaar zijn, zo doelmatig mogelijk te gebruiken, kiezen we ervoor om een korting toe te passen op de NHC/NIC component. Die korting draagt bij aan besef voor de noodzaak tot extramuralisering van bestaand aanbod voor de betreffende zorgprofielen.
  
  De verlaging van het NHC/NIC component richt zich enkel op de zorgprofielen GGZ wonen 1 en 2. We hebben op basis van de gesprekken die we met zorgaanbieders hebben gevoerd, de overtuiging dat de zorg in deze zorgprofielen zich goed leent om op een andere manier dan intramuraal vorm te krijgen. Tegelijkertijd realiseren we ons dat er uitzonderingen zijn. Overigens stellen we hiermee niet vast dat hogere zorgprofielen niet geëxtramuraliseerd kunnen worden. Voor de berekening van alle ZZP tarieven GGZ Wonen 1 en 2 passen we een NHC/NIC percentage toe van 80%. Voor alle andere zorgprofielen blijft het percentage NHC/NIC op 100%.
  

Het deel van de contracteerruimte dat niet wordt benut vanwege de toegepaste kortingen wordt toegevoegd aan de ruimte die beschikbaar is voor financiering van bewegingen en het Free Proposal (5.2.2.b en c) en het helpen van meer cliënten.

5.2.2.b Bewegingen realiseren op basis van een Integraal strategisch plan

In hoofdstuk 3 zijn de bewegingen aangegeven voor de zorginkoop 2024 – 2026. Voor de realisatie van bewegingen op basis van het integraal strategisch plan is per aanbieder een tariefopslag mogelijk van maximaal 0,2%.
Deze opslag is bedoeld om u tijdelijk te ondersteunen en te stimuleren om op basis van een Integraal strategisch plan dat voldoet aan de daaraan gestelde voorwaarden de bewegingen te (gaan) maken die nodig zijn om de doelstellingen zoals omschreven in hoofdstuk 3 te realiseren. Op basis van het integraal strategisch plan en de impact die het heeft zal worden beoordeeld of u in aanmerking komt voor de opslag voor het realiseren van bewegingen in 2024, 2025 en/of 2026. Afhankelijk van de aard en inhoud van het plan wordt de opslag voor bewegingen toegekend voor 1, 2 of maximaal 3 jaar. Met behulp van prestatieindicatoren zoals benoemd in deze paragraaf zullen wij vervolgens de resultaten meten.

De opslag wordt toegekend aan zorgaanbieders met plannen die aantoonbaar goed scoren op het meer cliënten helpen met hetzelfde geld en personeel op basis van het hieronder beschreven toetsingskader. Het is ook mogelijk dat zorgaanbieders ervoor kiezen om de middelen gezamenlijk in te zetten in de vorm van regionale strategische plannen. Indien er in een regio voor wordt gekozen om voor bewegingen samen te werken in de vorm van een samenwerkingsverband met één regionaal uitgewerkt strategisch plan wordt bij voorkeur gewerkt met één of meer kassiers.

Indien een ingediend voorstel volgens het oordeel van de zorginkoper in overleg met de zorgaanbieder wel voldoet aan de gewenste bewegingen, maar niet voldoende proportioneel is in verhouding tot de omvang van de opslag, kan een lagere opslag dan 0,2% worden toegekend.

Uitzondering:

• Nieuwe zorgaanbieders komen niet in aanmerking voor de opslag van 0,2% voor bewegingen.

De zorgaanbieder aan wie een Free proposal wordt toegekend kan daarnaast geen opslag krijgen voor bewegingen.

Prestatieindicatoren

Om voor de opslag bewegingen in aanmerking te komen zal het integraal strategisch plan worden getoetst aan de hand van onderstaande resultaatgerichte prestatieindicatoren. U stuurt op één of beide onderstaande resultaten.

1. Meer cliënten thuis helpen

Meetbare stijging van het percentage unieke cliënten in MPT/VPT ten opzichte van het totaal aantal cliënten op peilmaand september jaar t ten opzichte van september jaar t-1.

De omvang van de resultaatafspraak dient proportioneel te zijn aan of in relatie tot de omvang van uw Wlz populatie. Met u wordt een resultaatafspraak gemaakt aan de hand van het aantal benodigde plaatsen (VPT/MPT). De precieze afspraken over de uitbreiding van de extramurale capaciteit zijn vervolgens onderwerp van gesprek met uw zorginkoper.

2. Complexe intramurale zorg regelen we goed in de regio

Met u worden afspraken gemaakt over passend aanbod voor complexe doelgroepen op basis van een of meer van onderstaande criteria;

• Stijging van het aantal cliënten met een complexe zorgvraag (op peilmaand september jaar t ten opzichte van september jaar t-1), veelal vertaald in een zorgprofiel GGZ W4 en W5 of VG7, ten opzichte van het totaal aantal cliënten in zorg.
  Formule: (aantal cliënten ZZP GGZ W4, W5 en VG7)/ (totaal aantal intramurale cliënten) moet stijgen: criterium is stijging van de indicator (zonder specifieke norm) op peilmaand september jaar t ten opzichte van september jaar t-1

• Plan voor efficiënte inzet van middelen, waarbij duidelijk is aangegeven hoe opschaling van kosten (boven het hogere tarief per zorgprofiel) voorkomen wordt.

Resultante van bovengenoemde indicatoren zal op zorgaanbiederniveau een daling van de gemiddelde kosten per cliënt moeten opleveren.

Hoe concreter en duidelijker de afspraken zijn over de prestatieindicatoren op basis van het integraal strategisch plan, hoe beperkter ook de uitwerking van de aanvraag vooraf kan zijn. Van belang is dat we komen tot goed toetsbare en concrete resultaatsafspraken op de prestatieindicatoren. Om voor de opslag bewegingen in aanmerking te komen zal op basis van de prestatieindicatoren worden gekeken of er sprake is van een positieve beweging richting de doelstellingen van de bewegingen.

De zorginkoper maakt met de zorgaanbieder daartoe met de zorgaanbieder voor zowel de intramurale als extramurale prestaties, op alle van toepassing zijnde prestatieindicatoren een resultaatsafspraak.
De resultaatafspraken worden opgenomen in een addendum op de overeenkomst.

Verantwoording

De opbrengst van de toeslag dient als een bijdrage aan de begroting voor de in te zetten bewegingen zoals opgenomen in het integraal strategisch plan van de zorgaanbieder. Tussentijds en achteraf legt u een kwalitatieve en kwantitatieve verantwoording af over de uitgevoerde bewegingen met tussentijds een inschatting-, en achteraf het concrete resultaat op de prestatieindicatoren dat daadwerkelijk is bereikt. In november van het lopende jaar wordt op basis van de tussenevaluatie het definitief toe te kennen percentage voor bewegingen bepaald (maximaal 0,2%). Indien de uitkomst van de evaluatie leidt tot de conclusie dat de afspraken met betrekking tot de prestatieindicatoren niet worden gerealiseerd zal in overleg met u in het tarief van het opvolgende jaar een korting worden toegepast op de tarieven.

De wijze waarop afspraken kunnen worden gemaakt over de inzet van middelen is afhankelijk van de aard van het voorgestelde initiatief. Afspraken worden gemaakt in de vorm van budgetafspraken (toe te kennen bedragen) die vervolgens worden vertaald in de vorm van een af te spreken tariefpercentage met verrekening achteraf in het opvolgende jaar.

In de dialoog met u wordt tevens besproken op welke wijze verantwoording zal plaatsvinden. Vooraf wordt besproken of alleen een inhoudelijke (kwalitatieve) verantwoording over de inzet van de middelen of tevens ook een kwantitatieve inclusief financiële verantwoording wordt afgelegd.

5.2.2.c Free Proposal

Wanneer u op een grootschalige creatieve en innovatieve manier aan de slag wilt gaan met het hoofddoel van het inkoopbeleid 2024-2026, het realiseren van passende, duurzaam toegankelijke langdurige zorg, kunt u zich inschrijven voor het Free proposal.

Onderdeel A - Toelichting Free proposal

Het Free proposal is een nieuwe methode die we hanteren in het inkoopbeleid 2024-2026. Het betreft één of meerdere geïntegreerde organisatorische, sociale en/of technische innovatieve vernieuwingen waarmee een meetbare substantiële bijdrage wordt geleverd aan het toegankelijk en betaalbaar houden van de langdurige zorg. Het Free proposal wordt toegekend aan het plan, of de plannen, met de meest substantiële bijdrage aan ons hoofddoel van de zorginkoop 2024 – 2026 zoals omschreven in paragraaf 3.1 namelijk: het toegankelijk en betaalbaar houden van de langdurige zorg.

U of u als onderdeel van een collectief van zorgaanbieders, hierna te noemen ”u”, kunt zich inschrijven voor deze methodiek met behulp van een aanvulling op uw integraal strategisch plan. Een Free proposal plan is een voorstel van één of meerdere zorgaanbieders samen voor de uitvoering van Wlz-zorg waarin de zorgaanbieder(s) maximale creativiteit toont/tonen om op innovatieve wijze Wlz-zorg te organiseren. Er wordt bewust niet gewerkt via een vast format om ruimte te bieden voor creatieve nieuwe ideeën. Bijlage 4 benoemt de thema’s die van belang zijn voor de toetsing van het Free proposal.

Een Free proposal omvat een benadering, methode en/of aanpak, als aanvulling op het integraal strategisch plan, en levert daarmee een aantoonbare extra bijdrage ten opzichte van de inspanningen voor de bewegingen. Er wordt in het plan duidelijk beschreven welke aantoonbare extra bijdrage de zorgaanbieder gaat realiseren. Door uitvoering te geven aan het Free proposal zet u in de jaren 2024, 2025 en 2026 het beschikbare personeel en middelen anders in, om als zodanig meer cliënten kunnen helpen. Dit, door middel van een verandering in de verhoudingen tussen intra- en extramurale zorg en dalende kosten per cliënt.

Het Free proposal plan wordt opgesteld voor een periode van maximaal drie jaar en ook voor deze periode toegekend, mits u jaarlijks aan de afspraken voldoet. Voor 2024 betekent dit een instroommoment per 1 januari 2024 en een looptijd van maximaal 1 januari 2024 tot en met 31 december 2026. Indien er voldoende financiële ruimte beschikbaar is, hanteren we een nieuw instroommoment per 1 januari 2025 voor het Free proposal. De looptijd van het Free proposal is dan maximaal 2 jaar.

Het is denkbaar dat gedurende de looptijd een langere termijn nodig blijkt om het einddoel van een Free proposal plan te realiseren. Om die reden hanteren we, onder voorwaarde dat het inkoopbeleid wordt verlengd en er financiële middelen beschikbaar zijn, een optie tot verlenging met maximaal twee jaar van het Free proposal. Wanneer u het Free proposal uitvoert, treedt u tijdig in overleg met ons om een beroep te doen op deze verlenging, waar wij uiteindelijk over beslissen. Afspraken over jaarlijks toetsbare/meetbare tussentijdse resultaten voor de looptijd van het Free proposal worden in overleg gemaakt. Hiermee borgen we dat er door deze vernieuwde aanpak jaar op jaar een aantoonbare substantiële bijdrage geleverd wordt aan de maatschappelijke uitdaging om de langdurige zorg duurzaam toegankelijk te houden.

Tevens bespreken we met u of er sprake is van regelgeving die mogelijk belemmerend of averechts werkt om de doelstellingen te behalen. Vervolgens wordt gekeken welke stappen er in gezamenlijkheid kunnen worden gezet om deze belemmeringen op te lossen of zoveel als mogelijk te beperken.

Onderdeel B – Proces, voorwaarden en minimumeisen Free proposal

Het uitvoeren en begeleiden van vernieuwende plannen vraagt de nodige capaciteit, middelen en inspanning van zowel u als ons. Om die reden wordt een beperkt aantal Free proposals toegekend. Het uitgangspunt is dat per regio, door middel van het beoordelingsproces, één Free proposal plan wordt geselecteerd. Het proces vanaf de inschrijving tot uitvoering van het Free proposal is onderverdeeld is vijf stappen welke hieronder per stap worden toegelicht.

Stap 1 – Toetsing minimumeisen

Om in aanmerking te komen voor het Free proposal, voldoet u tenminste aan de volgende voorwaarden:

1. U heeft op de datum van inschrijving een meerjarige overeenkomst Wlz met CZ zorgkantoor.

2. U voldoet aan de voorwaarden die gelden voor het strategisch plan, zoals vermeld in paragraaf 4.2.
   

3. U vermeldt in het integraal strategisch plan aan welke bewegingen u gaat werken en/of meewerken die nodig zijn om de doelstellingen zoals omschreven in hoofdstuk 3 te realiseren. Tevens bevat het plan een toelichting op de thema's binnen het Free proposal, zoals uiteengezet in Bijlage 4, waaruit blijkt wat de aantoonbaar extra bijdrage is ten opzichte van inspanningen op de bewegingen.
   

4. U levert in het kader van het Free proposal een complete, realistische en transparante begroting aan met daarin een geprognotiseerde kosten-batenanalyse en uitwerking van de benodigde investering voor de uitvoering en structurele borging van het plan. U dient eventuele te verwachten inverdieneffecten (gerealiseerde efficiëntievoordelen) in de looptijd van het Free proposal in deze begroting duidelijk te specificeren. Daarnaast is een toelichting gegeven op welke wijze de initiële investering leidt tot een efficiëntere werkwijze en daarmee uiteindelijk tot een financiële besparing en bijdrage aan de betaalbaarheid en /of toegankelijkheid van zorg.
   

5. U splitst het benodigde budget voor uitvoering van het Free proposal uit per jaar. Het budget per jaar is niet hoger dan wat op basis van de gerealiseerde productie in 2022 met de vergoeding van maximaal 100% van de NZa-tarieven (2023) kan worden toegekend.
   

6. U levert ten minste twee referentieprojecten aan die laten zien dat u beschikt over de competenties om op innovatieve en creatieve wijze de beoogde doelstelling te behalen. Deze referentieprojecten zijn niet ouder dan vijf jaar.
   

7. U sluit een overeenkomst met een externe partij, zijnde onderwijs- of onderzoeksinstelling, waarbij de voorkeur uitgaat naar een onderwijsinstelling (hogeschool of universiteit). Deze externe partij ondersteunt u bij het evaluatieproces gedurende de looptijd van het Free proposal. Dit betreft zowel voor de tussentijdse evaluatie als voor de eindevaluatie. In de dialoogfase wordt in samenwerking met ons een partij geselecteerd om hier uitvoering aan te geven,
   

8. U maakt expliciet op welke sector (VV en/of GGZ) het Free proposal betrekking heeft. Indien het Free proposal op meerdere sectoren betrekking heeft (sectoroverstijgend), wordt expliciet aangegeven welk deel van het aangevraagde budget voor welke sector wordt aangevraagd.
   

9. U verleent toestemming om gedurende de looptijd van het Free proposal opgedane kennis en ervaring vanuit de uitvoering van het plan met derden te delen. In overleg bepalen we gezamenlijk voor welke andere partijen deze informatie relevant is en met welke deze gedurende het proces gedeeld wordt.

Om in aanmerking te komen voor het Free proposal, dient u én het plan te voldoen aan de minimumeisen (stap 1). Na toetsing op de minimumeisen wordt getoetst of het plan op alle selectiecriteria voor de kwalitatieve toetsing (stap 2) de gevraagde informatie bevat. Indien er informatie ontbreekt op één of meerdere onderdelen, kan er worden besloten dat het plan niet doorgaat naar het volgende onderdeel, namelijk de kwalitatieve toets door het beoordelingsteam (stap 2).
Een zorgaanbieder die een substantiële bijdrage gaat leveren om de bewegingen te maken die nodig zijn om het hoofddoel te bereiken, kan via het indienen van een Free proposal plan een aanvraag doen voor financiële ondersteuning vanuit het beschikbare bedrag. De zorgaanbieder waaraan het Free proposal wordt toegekend kan op basis van het opgestelde plan een maximumtariefpercentage halen van 100% van het NZa maximumtarief.

De opbrengst van de toeslag dient ter dekking van de begroting voor de uitvoering van het plan en het bereiken van de vooraf opgestelde doelstelling zoals opgenomen in het integraal strategisch plan en de inzet van de externe onderwijs- of onderzoeksinstelling ter evaluatie van het traject.

Verantwoording

• Tussentijds en achteraf legt u kwalitatieve en kwantitatieve verantwoording af over de voortgang met tussentijds een inschatting-, en achteraf het concrete resultaat op de prestatieindicatoren dat daadwerkelijk is bereikt. In november van het lopende jaar wordt op basis van de tussenevaluatie bepaald of de uitvoering wordt voorgezet (go/no-go-gesprek).

• Indien de afspraken met betrekking tot de prestatieindicatoren niet of gedeeltelijk worden gerealiseerd zal in overleg met u het budget voor het jaar erop worden bijgesteld, of in het uiterste geval, het Free proposal traject worden beëindigd.

Stap 2 – Kwalitatieve toets

In stap 2 wordt via een kwalitatieve toets beoordeeld hoe substantieel de bijdrage van een ingediend Free proposal plan is, hoe het plan een bijdrage levert aan de hoofddoelstelling en welke bijdrage wordt verwacht. Ook focussen we hier op de acties die nodig zijn om deze beweging (en doelstellingen) te bereiken, het realiteitsgehalte en de borging van de kans van slagen van het plan. Tot slot bekijken we de mate van uw vernieuwing en creativiteit. Dit doen we door op een aantal thema’s informatie op te vragen bij de inschrijver voor het Free proposal door middel van verdiepende vragen. Deze informatie die onderdeel uitmaakt van het totale plan wordt beoordeeld door de beoordelingscommissie.

Toetsingscriteria

Het plan wordt getoetst op basis van de volgende zes toetsingscriteria:

1. Maatschappelijke impact: de impact van de activiteiten op mens en maatschappij. Hieronder wordt minimaal verstaan de beweging richting meer cliënten in de thuissituatie ondersteunen, wat zich vertaalt in een jaarlijkse stijging van de verhouding extramurale cliënten ten opzichte van het aantal intramurale cliënten. Afhankelijk van de inhoud en richting van het plan, zal de maatschappelijke impact breder zijn dan bovengenoemd minimum.

2. Innovatie: de wijze waarop nieuwe of vernieuwde interventies worden ingezet die bijdragen aan het behalen van het beoogde resultaat. Hiertoe behoren ook creatieve en ‘out of the box’ oplossingen.

3. Kosteneffectiviteit: verhouding tussen verwachte effecten en kosten.

4. Voortrekkersfunctie: de wijze waarop u aanjager bent in de regio van de beoogde beweging en in staat is andere betrokken partijen hier door middel van samenwerking actief aan deel te laten nemen.

5. Toekomstwaarde: de wijze waarop het plan een substantiële bijdrage levert aan de maatschappelijke opdracht op zowel de korte als lange termijn. Hiertoe behoort ook de mate van opschaalbaarheid, alsmede het proces van evaluatie, borging en opschaling.

6. Realisme en borging van succes: het plan is realistisch en u neemt adequate maatregelen die de kans op het realiseren van de doelstellingen optimaliseert. U benoemt risico’s en beschrijft hiervoor passende beheersmaatregelen.

Bijlage 4 beschrijft voor deze selectiecriteria welke aspecten we van belang achten, en waaraan u dus aandacht dient te schenken in uw inschrijving.

Beoordelingsprocedure kwalitatieve toets

1. De leden van de beoordelingscommissie beoordelen ieder individueel het Free proposal aan de hand van de daarvoor vooraf opgestelde toetsingscriteria en beoordelingskader. Hierbij wordt een score en onderbouwing per toetsingscriterium gegeven. De criteria zijn in het inkoopbeleid verder uitgewerkt.

2. De beoordelingscommissie bespreekt gezamenlijk de individuele scores en onderbouwingen. Ieder lid van de beoordelingscommissie krijgt naar aanleiding van dit overleg de mogelijkheid hun individuele score nog éénmalig bij te stellen.

3. De leden maken hun scores en onderbouwing definitief.

4. De eindscores per Free proposal worden bepaald door het gemiddelde van alle individuele scores te berekenen.

Beoordeling

De beoordeling van de Free proposal plannen wordt uitgevoerd door een beoordelingscommissie. Elk plan wordt afzonderlijk door de beoordelingscommissie beoordeeld.

Per toetsingscriterium geeft het beoordelingsteam een score. Elk toetsingscriterium wordt met behulp van onderstaande tabel beoordeeld:

Berekening totaalscore plan

De maximale score voor alle criteria is 100 punten. Niet alle criteria wegen even zwaar: de weging is verwerkt in het maximumaantal punten per criterium. Bij een beoordeling ‘voldoende’ voor het criterium maatschappelijke impact ontvangt de zorgaanbieder voor dit criterium 18 punten, terwijl een ‘voldoende’ voor criterium innovatie 6 punten oplevert.

We hechten de meeste waarde aan de criteria maatschappelijke impact, kosteneffectiviteit en realisme en borging. Voor deze criteria geldt dat het Free proposal plan minimaal een voldoende moet scoren om in aanmerking te komen voor toekenning. Daarnaast dient het plan voor het Free proposal plan in zijn totaliteit een minimale score te behalen van 60 punten.

De inhoud van de ontvangen en gevraagde informatie wordt kwalitatief beoordeeld door de beoordelingscommissie. Op ieder criterium ontvangt de inschrijver een score in punten. Het gemiddelde van de individuele scores, 1 cijfer achter de komma afgerond, is de definitieve score. Bij een gelijke totaalscore is de hoogste score op maatschappelijke impact doorslaggevend. Is ook die score gelijk, dan geldt de hoogste score op kosteneffectiviteit. Vervolgens vindt een rangschikking plaats van de plannen op basis van hun eindscore.

Stap 3 – Selectie en contractering

Voor het selecteren van plannen hanteren we de volgende stappen:

1. Het beoordelingsteam beoordeelt alle plannen en rangschikt alle plannen conform de hiervoor beschreven kwalitatieve toets.

2. Per regio vindt voorlopige toekenning van het Free proposal plaats aan het voorstel met de hoogste score.

3. Bepalen resterende financiële ruimte, en voorlopige toekenning van het Free proposal aan het voorstel met de op één na hoogste score, voor maximaal het restant van de financiële ruimte voor 2024.

Het is mogelijk dat de resterende financiële ruimte na toekenning aan de zorgaanbieder met de hoogste score te beperkt is om invulling te geven aan een tweede Free proposal. We overleggen met de zorgaanbieder met de op één na hoogste score over de haalbaarheid binnen resterende financiële ruimte.

Sectoroverstijgende Free proposals

Het is mogelijk dat een Free proposal betrekking heeft op zowel de V&V en GGZ. Als dit het geval is, geldt de volgende werkwijze:

1. Rangschikking van plannen conform de hiervoor beschreven kwalitatieve toets

2. Als een sectoroverstijgend plan als beste gerangschikt wordt, wordt deze voorlopig toegekend en met toewijzing van budget uit de verschillende sectoren naar rato.

3. Binnen beide sectoren gaat men vervolgens conform voornoemde werkwijze verder.

Delen uitslag beoordeling

Indien u een Free proposal hebt ingediend wordt u op de hoogte gesteld van de beoordeling en beslissing. Hierbij krijgt u inzicht in de beoordeling van uw eigen Free proposal plan en de door winnaar(s) behaalde beoordelingsscore(s).

Indien uw Free proposal uiteindelijk niet wordt toegekend, zal een gesprek plaatsvinden om te bepalen in hoeverre het ingediende plan voldoet aan de opslag bewegingen.

Stap 4 - Dialoogfase

Het uitvoeren van een Free proposal vraagt per definitie een nieuwe werkwijze, systematiek en/of samenwerkingsvorm. Hoewel we op basis van de inschrijving moeten kunnen beoordelen welke plannen het meeste zullen opleveren en de grootste kans van slagen hebben, zullen er onderdelen zijn die nader overleg vergen en die zich enkel lenen voor uitwerking in co-creatie tussen ons gezamenlijk. Denk hierbij aan het concretiseren van afspraken voor samenwerking, tussentijds overleg en monitoring van de voortgang en uitkomsten van de nieuwe werkwijze.

Na de toekenning van het Free proposal is er ruimte voor dialoog waarin we gezamenlijk de implementatie van het Free proposal uitwerken en afspraken en werkwijzen samen verder concretiseren. Dit proces zal plaatsvinden in overleg tussen de zorgaanbieder en zorginkoper. Deze concretisering betreft nadrukkelijk geen wezenlijke verandering aan het voorgestelde Free proposal, maar slechts een uitwerking hiervan – die u niet zonder inbreng van ons en eventuele andere stakeholders kan bewerkstelligen. Hieronder staan mogelijke onderwerpen voor uitwerking gedurende de dialoogfase na contractering.

Afspraken over samenwerking:
- Wat heeft u nodig van het zorgkantoor?
- Ondersteuning vanuit externe onderwijsinstelling, welke onderwijsinstellen en hoe geven we dit vorm?

Afspraken over evaluatie, borging en opschaling:
- Hoe geeft de zorgaanbieder en CZ zorgkantoor samen vorm aan het tussentijds monitoren, evalueren en bijstellen van het Free proposal plan?
- Op welke manier het budget via de tarieven wordt toegekend, afgerekend en indien van toepassing bijgesteld.

Na de dialoogfase worden de afspraken voor uitvoering definitief opgesteld en verwerkt in een addendum op de Wlz overeenkomst.

5.2.2.d Regionaal stimuleringsbudget

Het regionaal stimuleringsbudget dient als een impuls voor ontwikkelideeën op knelpunten in de regio. Met het regionaal stimuleringsbudget wordt samenwerking tussen zorgaanbieders beter gefaciliteerd en komen we tegemoet aan de vraag uit de regio's. Het regionaal stimuleringsbudget wordt gecontinueerd vanuit het voorgaande beleid.

Voor het regionaal stimuleringsbudget wordt voor alle regio's samen een bedrag gereserveerd dat gebaseerd is op 0,2% van de tarieven maal de volumes van initiële productieafspraken (voor de uitnames van 5%). Dit bedrag wordt in de loop van jaar t-1 vastgesteld en is afhankelijk van de omvang van de productieafspraken voor het jaar t.

We hanteren de volgende uitgangspunten:

• Onder onze regie maken we in dialoog met u de keuze voor de regionale opgaven in de regiobijeenkomsten. We hebben de mogelijkheid een regionale opgave toe te voegen. We stellen vast welke activiteiten nodig zijn en welke activiteiten de voorkeur hebben om voor financiering in aanmerking te komen. Wij beslissen vervolgens welke activiteit(en) worden gefinancierd.

• Om aanspraak te kunnen maken op het regionale stimuleringsbudget is het een voorwaarde dat u actief deelneemt aan de regiobijeenkomsten.

• We vergoeden alleen kosten die we niet via reguliere prestaties kunnen vergoeden.

• Overlap in financiering van activiteiten voor de bewegingen en het regionaal stimuleringsbudget is niet toegestaan. U dient in het integraal strategisch plan dan aan te geven welke activiteiten onder welke financiering vallen.

• Na afloop van het jaar wordt beoordeeld of de kosten daadwerkelijk zijn gemaakt. Indien er minder kosten zijn gemaakt, vindt een eindafrekening plaats.  

• Om de administratieve lasten te verlichten, wordt er bij een project waarbij meerdere zorgaanbieders betrokken zijn, gewerkt via één aanbieder per regio die de kassiersfunctie op zich neemt.  

• De kosten die we financieren worden als opslag verwerkt in het tarief van de betreffende zorgaanbieder (kassier).  

• Als het beschikbare budget niet wordt uitgezet, wordt het toegevoegd aan de regionale contracteerruimte en op andere wijze ingezet.  

Het toegekende bedrag wordt meegenomen in het tarief 2023
Het toegekende bedrag uit het regionale stimuleringsbudget wordt als een totaalbedrag verwerkt in het tarief 2023 voor de aangewezen kassier(s)[1]. Om dit tijdig te kunnen verwerken dient uiterlijk 1 november 2022 bekend te zijn:

• Welke activiteiten gefinancierd gaan worden;

• Welk bedrag (bij benadering) nodig is voor het uitvoeren van de activiteit;

• Welke zorgaanbieder(s) in de regio indien nodig als kassier optreedt.

• 1De financiële afspraken kunnen niet boven 100% van het NZa tarief uitkomen: In het geval dat zorgaanbieders de voorkeur hebben dat alle middelen voor één regio bij een zorgaanbieder met lage omzet terechtkomen wordt dat tarief begrensd tot 100% en zal er een tweede kassier nodig zijn.

5.2.3 Hardheidsclausule

Heeft de gehanteerde tariefsystematiek een voor uw organisatie onvoorzien en onredelijk benadelend gevolg, dan is er in uitzonderlijke gevallen de mogelijkheid voor individuele aanbieders om een beroep te doen op de hardheidsclausule. Onder onvoorzien verstaan wij dat in een specifieke situatie voor een individuele aanbieder door toepassing van de tariefsystematiek (landelijk richttariefpercentage en regionale aanpassingsmogelijkheden) een onredelijk benadelend effect optreedt. De term onvoorzien wordt hier dus uitgelegd als onverwacht effect van de tariefsystematiek. Hierbij is het van belang dat u kunt aantonen dat u op dit moment op een doelmatige manier de zorg levert en het voor u geldende tariefpercentage voor uw organisatie niet kostendekkend is. We nemen uw financiële positie en organisatiestructuur mee en beoordelen of er nog operationele verbeteringen mogelijk zijn. Bij de financiële positie zal onder meer gekeken worden naar het eigen vermogen van de organisatie. Wij betrekken daarbij ook de financiële reserves van de zorgaanbieder. Bij de afweging om de hardheidsclausule toe te passen nemen we ook de zorgplicht en het perspectief voor de langere termijn mee. Dit alles nemen we mee bij de beoordeling of en welke afspraken we maken op basis van de hardheidsclausule.

U kunt bij uw zorgkantoor een aanvraagformulier hardheidsclausule opvragen. Dit aanvraagformulier is gemaakt om de informatie op te halen die noodzakelijk is voor de beoordeling van uw aanvraag. Het is belangrijk dat u dit formulier juist en volledig invult, zodat wij een goed beeld hebben van uw (toekomstige) financiële situatie. Als u een beroep doet op de hardheidsclausule, dient u het ingevulde aanvraagformulier naar het zorgkantoor te sturen via inschrijvingen.wlz@cz.nl (new window).

Afhankelijk van de situatie kunnen we aanvullende documenten opvragen. De afspraken over de hardheidsclausule zijn geldig voor maximaal de duur van het betreffende inkoopjaar.

5.2.4 Overige bepalingen

Om de levering van bijzondere zorg te stimuleren of knelpunten gedurende het jaar samen te kunnen oplossen, kunnen we waar nodig extra afspraken maken.